Kleurtemperatuur
Zoals we al eerder in de rubriek 'Licht' hebben gezien, bestaat een lichtbundel van wit licht uit licht van alle golflengtes uit het zichtbaar spectrum.
Maar iedereen, die wel eens met TL verlichting of met camera’s heeft gewerkt, weet dat ‘wit’ licht in vele varianten voorkomt. Deze lichtkleur varianten kunnen we onderscheiden door de bijbehorende kleurtemperatuur.
De kleurtemperatuur, die wordt uitgedrukt in graden Kelvin (K), is een natuurkundige maat, waarmee de lichtkleuren van bronnen van ‘wit’ licht kunnen worden gedefinieerd en van elkaar onderscheiden.
‘Wit’ is daarbij betrekkelijk en kan variëren van oranjerood via geel en wit naar blauw. Denk b.v. aan de verschillen in wit bij de kleuren ‘koel wit’ en ‘warm wit’.
Op de foto hiernaast is een voorbeeld afgedrukt van drie lampen met een verschillende kleurtemperatuur. Hoewel elk van de lampen ‘wit’ licht geeft, is een duidelijk verschil in kleur waarneembaar als je de brandende lampen met elkaar vergelijkt.
Naarmate de kleurtemperatuur toeneemt verschuift de kleur naar blauw en wordt de kleur voor ons gevoel koeler.
Voor ons gevoel ‘warme’ kleuren (meer rood/oranje) hebben juist een lagere kleurtemperatuur.
De kleurverschillen in licht van verschillende lichtbronnen, maar ook de kleurverschillen in daglicht in de loop van de dag, zijn dus het beste weer te geven via de kleurtemperatuur. Als we ons aquarium zo natuurgetrouw mogelijk willen belichten, zullen we dus op de kleurtemperatuur van de te gebruiken verlichting moeten letten.
In de tabel hieronder zijn een aantal momenten van daglicht gekoppeld aan kleurtemperatuur weergegeven.
Lichtbron | Kleurtemperatuur (K) |
Zonsopgang & zonsondergang | 2000K – 3000K |
Één uur na zonsopgang en kort voor zonsondergang | 3500K |
Standaard daglicht | 5600K |
Middagzon | 6000K |
Volledig bewolkte hemel | 6500K – 7500K |
Onbewolkte blauwe hemel aan beschaduwde noordzijde, kort na zonsondergang of kort voor zonsopgang | 9000K – 12000K |
(bron: nl.wikipedia.org/wiki/Kleurtemperatuur; de.wikipedia.org/wiki/Farbtemperatur)
Belang van de kleurtemperatuur voor het aquarium
Voor zoetwateraquaria is de kleurtemperatuur minder belangrijk. Elke verlichting met een kleurtemperatuur tussen 3500K en 7500K is goed, zo lang als het licht ook maar voldoende licht uit het blauwe en met name het rode deel van het spectrum bevat ten behoeve van de planten. Verder kunt u uw keuze bepalen afhankelijk van uw persoonlijke smaak.
Zeewateraquaria en rifaquaria stellen wat dat betreft hogere eisen. Blauw licht dringt veel dieper door in zuiver water dan rood licht. Dit betekent ook dat het licht, waaraan koralen en andere rifbewoners worden blootgesteld, een hogere kleurtemperatuur heeft dan het heldere zonlicht dat op het water valt.
Naarmate het licht dieper in het water doordringt zal de kleurtemperatuur verder stijgen en het licht blauwer worden. Tenminste een deel van de lichtbehoevende koralen, sponzen en dergelijke zijn daarop aangepast. Om deze reden is de kleurtemperatuur van het gebruikte licht van belang voor de gezondheid van het rifaquarium en voor het welzijn van de aanwezige rifbewoners.
Dat daarnaast verschillende koralen en andere rifbewoners ook nog mooier uitkomen in licht met een blauwe kleur is dan mooi meegenomen.
terug naar boven
AquariumTips.nl is een initiatief van AquariumPlus
Copyright 2013: AquariumPlus